ŞEHİR HAYATINDAN KAÇIŞ: KÖY YERLEŞİK ALANLARINDA İMAR DÜZENLEMELERİ

Son yıllarda şehir hayatının stresinden bunalan pek çok insan, kırsal alanda huzurlu bir yaşam sürme hayaliyle köylerde arsa alarak ev yapma veya mevcut binaları satın alma yoluna gitmektedir. Ancak bu süreçte, köylerin tabi olduğu imar düzenlemeleri dikkate alınmalıdır. Bu yazıda, köy yerleşik alanı ve çevresindeki imar rejimiyle ilgili bazı önemli noktaları paylaşacağız.

Köy ve Köy Yerleşik Alanı Kavramı

442 sayılı Köy Kanunu’nun 2. maddesine göre; cami, ilkokul, otlak, yaylak, baltalık gibi ortak malları bulunan ve toplu veya dağınık evlerde oturan insanlar, bağ, bahçe ve tarlalarıyla birlikte bir köyü oluşturur. Köylerin oluşumunda en belirleyici unsurlar cami ve okuldur. Günümüzde her köyde okul bulunmamakla birlikte, cami ve okulun varlığı köy statüsünün kazanılmasında önem taşımaktadır.

Köy yerleşik alanı ilk olarak 1975 yılında, 6785 sayılı İmar Kanunu’nun Ek 7. ve 8. maddelerine ilişkin yönetmelikte tanımlanmıştır. Köy yerleşik alanı, imar mevzuatının uygulanacağı alanların belirlenmesi açısından önemlidir. Bu alanlardaki yapılara uygulanan imar hükümleri, diğer alanlara kıyasla bazı farklılıklar ve kolaylıklar sunmaktadır.

Ruhsat Mecburiyeti ve İstisnalar

Belediye sınırları içindeki yapılar için ruhsat zorunluluğu bulunurken, ilk İmar Kanunu olan 6785 sayılı kanun, ruhsat zorunluluğunu belediye sınırlarıyla sınırlı tutarak köyler gibi birçok alanı bu yükümlülükten muaf tutmuştur. 1972’de İmar Kanunu’na eklenen hükümlerle belediye ve mücavir alanlar dışındaki bölgeler de imar düzenine dahil edilmiştir. 1985 yılında yürürlüğe giren 3194 sayılı İmar Kanunu ile birlikte köy yerleşik alanları ve civarları için imar düzenlemeleri Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği ile şekillendirilmiştir.

Köy Yerleşik Alanlarında Ruhsata Tabi Olmayan Yapılar

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 27. maddesine göre köy yerleşik alanı, civarı ve mezralarda inşa edilecek bazı yapılar ruhsat gerektirmez. Bunlar şunlardır:

Konutlar

Entegre tesis niteliğinde olmayan ve imar planı gerektirmeyen tarım ve hayvancılık yapıları

Köyde oturanların ihtiyaçlarını karşılayan bakkal, manav, berber, köy fırını, kahvehane, lokanta gibi yapılar

Tanıtım ve teşhir büfeleri

Köy halkı tarafından kurulan kooperatiflerin işletme binaları

Ancak bu yapılar için etüt ve projelerin valiliğe sunulup onay alınması, ayrıca yöresel doku, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun olmaları gerekmektedir.

Köy Yerleşik Alanının Güncel Mevzuattaki Yeri

Plansız Alanlar İmar Yönetmeliği, köy ve mezraların yerleşik alanlarını cami, köy konağı gibi yapılar etrafında oluşan, en dıştaki yapıların sınırlarından itibaren çizilen hat içinde kalan alanlar olarak tanımlar. Bu çizgi, en fazla 300 metre dışından geçirilebilir ve valiliklerce tespit edilip il genel meclisince karara bağlanır.

2021 yılına kadar bu mesafe 100 metreydi ve o yıl yapılan değişiklikle 300 metreye çıkarıldı. Valiliklerin bu sınırı belirlemedeki yetkisi oldukça geniş olup, farklı iller ve hatta aynı il içinde dahi değişken uygulamalara yol açabilmektedir.

Köy Yerleşik Alanının Belirlenmesi ve Sonuçları

Köy yerleşik alanı ve civarının sınırları, valinin başkanlığında oluşturulan bir komisyon tarafından belirlenir. Bu komisyon, kadastro müdürlüğü, tarım ve orman bakanlığı, çevre, şehircilik ve iklim değişikliği müdürlüğü gibi kurum temsilcilerinden oluşur. Mevzuat, köy yerleşik alanı tespiti için bazı kriterler belirler. Örneğin, mera vasfını kaybetmiş alanlar veya Hazine'ye ait, tarım amacıyla kullanılamayan yerler, köy yerleşim alanına dahil edilebilir.

Köy yerleşik alanı tespit edildikten sonra, bu alan içerisindeki arsalar, barınma ihtiyacı olan köy nüfusuna satılabilir. Köy ihtiyar heyeti, satılacak taşınmazları belirleyip ilan eder ve öncelikli olarak evi veya arsası olmayan köylülere satış yapılır.

Sonuç

Köy yerleşik alanlarının belirlenmesi, kırsal kalkınma ve köyde yaşamı desteklemek için önemli bir adımdır. Ancak bu süreçte valiliklere tanınan geniş yetkiler, uygulamalarda farklılıklara neden olabileceğinden, dikkatli değerlendirme ve denetim gerekmektedir. Bu konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi için ilgili mevzuat ve yönetmeliklerin incelenmesi önerilir.

#immobilienalanya #turkey #avrupa #alanyaemlaktakip 

#antalya #alanya #alanyaemlakofisi #realestateagent 

#alanyaprojeden #satılıkdaireler #luxuryapartmentalanya 

#instagram #investment #realtor #alanyakiralıkev 

#alanyasatılıkucuzev #alanyasatılıktarlaarsa #alanyaemlakofisi

#alanyanıneniyiemlakçısı